بازاریابی چریکی؛ بازاریابی موردعلاقه استارت آپ ها

بازاریابی چریکی یا پارتیزانی که در زبان انگلیسی به نام 'Guerilla Marketing' (بازاریابی گوریلی!) شناخته می شود، نوعی بازاریابی نامتعارف است که بر پایه بودجه کم و خلاقیت صورت می گیرد. بازاریابی چریکی را کسب و کارهای کوچک تر شروع کردند اما با توجه به استقبال مردم، این نوع بازاریابی توسط شرکت ها و کمپانی های بزرگ نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

برای آگاهی از خدمات پشتیبانی سایت مه ویژن روی لینک زیر کلیک کنید. پشتیبانی سایت

 

بازاریابی چریکی (Guerilla Marketing) گاهی آنقدر کم سر وصداست که مخاطب از وجود آن بی اطلاع است. از این رو، بازاریابی چریکی یا پارتیزانی را از انواع بازاریابی پنهان یا بازاریابی مبتنی بر هیاهو می دانند. بازاریابی چریکی از آن جهت نامتعارف خوانده می شود که خلاقیت، نوآوری و ساختارشکنی در شیوه های سنتی بازاریابی، بعنوان اصلی ترین شاخصه این نوع از بازاریابی است. بازاریابی چریکی، نوعی بازاریابی نامنظم برای کسب حداکثر نتایج با بکارگیری حداقل منابع و سرمایه است.

 

 

بازاریابی چریکی یا پارتیزانی چیست؟

بازاریابی چریکی یا پارتیزانی را نخستین بار «جی کنراد لوینسون» در سال ۱۹۸۴ در کتابی با عنوان "بازاریابی پارتیزانی" عنوان کرد و این استراتژی را اینگونه توصیف کرده است:

«روحیه و ماهیّت بازاریابی چریکی همواره یک چیز است: دستیابی به هدف های متعارف مانند سود و جلب رضایت مخاطب، با استفاده از روش ‌های غیر متعارف و با سرمایه‌گذاری بر روی انرژی، به جای پول.»

عبارت چریکی یا پارتیزانی الهام گرفته از جنگ های چریکی یا پارتیزانی است که به نوعی از عملیات های جنگی خارج از قواعد معمول اطلاق می شود. در جنگ چریکی، معمولا غیرنظامیان مسلح با کشاندن جنگ به درون شهر و جاهای پر پیچ و خم با تاکتیک هایی از قبیل کمین کردن و حملات غافلگیر کننده با نفرات کم اقدام به مبارزه می کنند. 

متدهای بازاریابی چریکی تا حد زیادی شبیه همان تاکتیک های جنگ چریکی هستند که در آن کارآفرینان و کسب و کارهای کوچک در واقع همان نیروهای کم تعداد و غیرنظامی مسلح هستند. رسانه ‌های تبلیغاتی مثل تلویزیون و رادیو و تبلیغات بیلبوردی جزء گران قیمت ‌ترین رسانه ‌ها هستند که کسب و کارهای کوچک و بسیاری از استارت آپ‌ ها به احتمال زیاد نمی ‌توانند از آن استفاده کنند.

بنابراین، با استفاده از خلاقیت خود، هزینه بازاریابی را به حداقل می رسانند. بازاریابی چریکی آنقدری کم هزینه است که در ادبیات مدیریت بازاریابی، از آن بعنوان بازاریابی بدون هزینه (مالی) نیز نام برده می‌شود. چون از شما دعوت می‌کند که وقت، انرژی و به خصوص تخیل خود را صرف تبلیغات کنید و فقط با پول به دنبال جذب مخاطب نباشید. البته این به این معنی نیست که برندهای بزرگ و معروف از بازاریابی چریکی یا پارتیزانی استفاده نمی کنند. به طور کلی، این بازاریابی خلاقانه آنقدر مورد توجه مردم قرار می گیرد که هر کسب و کاری را طالب این نوع از بازاریابی می کنند.

متاسفانه در ایران، بازاریابی چریکی با تمام پتانسیل هایی که می تواند برای کسب و کارها داشته باشد، آنطور که باید مورد توجه قرار نگرفته است. شما با کمی خلاقیت به راحتی می توانید از این نوع بازاریابی حتی در بازاریابی دیجیتال مثلا در شبکه های اجتماعی بهره ببرید.

 

 

 

افسانه بازاریابی چریکی

اساس این نوع از بازاریابی، برای کسب و کارهای کوچک و استارت آپ ها شکل گرفته است. کسب و کارهایی با نیروهای جوان و خلاق و بودجه کم که با قدرت خلاقیت و نوآوری خود می خواهند با بازاریابی و تبلیغات کسب و کار خود را رونق بدهند. بازاریابی چریکی از این جهت برای کسب و کارهای کوچک مناسب است که ساختارشکن،‌ آشوبگر و به ‌یاد ماندنی است پس راهی عالی برای به چشم آمدن، متمایز شدن از رقبا و کسب شهرت به دلیل جالب و متفاوت بودن است.

به داستان کوتاه و جذاب زیر دقت کنید تا مفهوم بازاریابی چریکی را بیش از پیش درک کنید.

شخصی صاحب لباس فروشی کوچکی بود که در میان دو لباس فروشی بزرگ و معتبر قرار داشت. روزی هنگام مراجعه به محل کار خود متوجه تابلو مغازه سمت راستی با عنوان "حراج بزرگ! 50 درصد تخفیف" شد. این تابلو بسیار جلب توجه می کرد. روز بعد مغازه سمت چپی نیز تابلویی با عنوان "حراج بزرگ! 60 درصد تخفیف" نصب نمود و مغازه این شخص در میان این دو بیش از پیش محقر بنظر می رسید! صاحب این لباس فروشی کوچک چه کاری می توانست انجام دهد؟ او با استفاده از بازاریابی چریکی و خلاقیت خود، تابلویی متفاوت برای خود طراحی نمود و در سردر مغازه نصب نمود. روی این تابلو نوشته شده بود: "در ورودی اصلی!"

با اینکه بازاریابی چریکی برای کسب و کارهای کوچک شکل گرفت اما جذابیت این شیوه از بازاریابی برای مردم و مخاطبان، باعث شده که توجه کسب و کارهای بزرگ هم به بازاریابی چریکی زیاد شود.شرکت ‌های بزرگ‌تر از بازاریابی پارتیزانی معمولا برای جلب کردن توجه افراد نسبت به کمپین ‌های تبلیغاتی ‌شان استفاده می کنند. برخی کارشناسان بازاریابی معتقدند زمانی که تاکتیک ‌های بازاریابی چریکی توسط کسب و کارهای بزرگ مورد استفاده قرار می گیرند، دیگر نمی ‌توان آن ها را بازاریابی چریکی واقعی دانست. زیرا شرکت ‌های بزرگ بودجه‌ بیشتری دارند و برند آنها همین حالا به خوبی تثبیت ‌شده است.

 

 

البته بازاریابی چریکی برای شرکت ‌های بزرگ با ریسک همراه است. زیرا که در برخی نمونه ‌ها، خلاقیت ها و شیرین ‌کاری‌ های بازاریابی چریکی ممکن است به شکستی پرسر و صدا منجر شود و در روابط شرکت با عموم مردم خاطره بدی ایجاد کند. اما در مورد کسب‌ و کارهای کوچک، این ریسک بزرگ نیست، زیرا اغلب مردم آن را به عنوان یک شیرین‌ کاری شکست ‌خورده‌ دیگر در نظر خواهند گرفت.

یکی از نمونه های محشر در بازاریابی چریکی، در تصویر زیر مشخص است. پپسی و کوکاکولا دو رقیب دیرینه در صنعت نوشابه هستند. بازاریابی و تبلیغات این دو برند طی سالیان سال همواره باعث اتفاقات جالبی شده است. گاه در این رقابت پپسی پیرو شده و گاه کوکاکولا. اما اوج این رقابت را در تصویر زیر مشاهده می کنید.

پپسی برای جشن هالووین تصمیم به یک تبلیغ با تکیه به بازاریابی چریکی گرفت و شنلی را بر تن قوطی نوشابه خود کرد که نقش کوکاکولا بر آن بسته شده بود و در بالای آن عبارت «برایتان یک هالووین ترسناک آرزو می کنیم!» به چشم می خورد. پپسی با این تبلیغ انتظار داشت که خود را برند برتر معرفی کند که در جشن هالووین با شنل کوکاکولا مردم را می ترساند همانند یک دراکولا!

پپسی فکرش را هم نمی کرد که کوکاکولا جواب این تبلیغ را با استفاده از همان تصویر بدهد. کوکاکولا از تمام خلاقیت خود استفاده کرد و تنها 5 دقیقه از وقت یکی از گرافیست هایش را گرفت تا لوگوی کوکاکولا را با لوگوی پپسی عوض کند و جمله پپسی را تغییر دهد. جمله ای که کوکاکولا بر روی تبلیغ پپسی نوشت، این بود: «هرکسی دلش می خواهد که یک ابرقهرمان باشد!» کوکاکولا با این کار جواب تبلیغ پارتیزانی پپسی را به بهترین شکل با یک تبلیغ پارتیزانی داد!

 

 

سخن پایانی درباره بازاریابی چریکی

قطعا هر کسی با هر دیدگاه و سواد و تحصیلاتی، اینگونه بازاریابی را متوجه می شود و حسابی لذت می برد! در ایران نیز گاه برخی از کسب و کارها اقدام به تولید چنین تبلیغاتی با تکیه بر بازاریابی چریکی کرده اند که خیلی موفق نبودند و خیلی سری این کمپین های تبلیغاتی را جمع کرده اند. در کشور ما به علت وجود برخی محدودیت های قانونی و عُرفی، شرایط بسیار سخت تر است و شما نمی توانید قضیه بین پپسی و کوکاکولا را شاهد باشید! اما هنوز هم با صرف کمی زمان و خلاقیت می توانید تبلیغات بسیار جالبی را در حوزه بازاریابی چریکی تولید کنید و حتی در شبکه های اجتماعی حسابی جنجال به راه بیندازید.